فهرست درختان مقاوم به خشکی و کم آبی

حتما آگاه هستید که کشور ما ایران، یکی از خشک‌ترین مناطق جهان بوده و بخش بزرگی از آن ( شاید ۹۰% ) از آن را مناطق خشک و کم آب تشکیل می‌دهد و کاشت درختان مقاوم به خشکی در چنین شرایطی یک امر ضروری است. پس چه در باغ، حیاط و فضای سبز شهری باید گیاهانی را پرورش دهیم که نیاز به آب زیادی نداشته باشند و به‌خوبی بتوانند دوره‌های خشکی و کمبود بارندگی را تحمل کنند. این درختان دارای سامانه‌ی ریشه‌ی گسترده و عمیق و میزان تبخیر آب کم‌تری هستند.

در فهرست زیر به نام برخی از این درختان با نیاز آبی زیاد و نیاز آبی کم اشاره شده است. شاید بتوان درختان غیرمجاز با نیاز آبی بالا را در حد ۱ عدد کاشت اما کاشت بیش‌تر از این تعداد باتوجه به تغییر الگوی کاشت و شرایط آبی کشور مجاز نیست. حتی ممکن است نیاز باشد درختان چندساله و با نیاز آبی بالا را حذف و دوباره به صورت اصولی اقدام به کاشت درخت دیم کرد.

فهرست درختان مقاوم به خشکی و کم آبی

• فهرست درختان مجاز : انجیر دیم، انگور دیم، بادام دیم، زیتون دیم، پسته، پسته کوهی، انار، انواع سرو، انواع کاج، بلوط بومی ایران، درخت عرعر، اقاقیا، بادام کوهی، زرشک، گل محمدی، اکالیپتوس ( البته هر کدام از این گیاهان دارای نقاط ضعف و قوت هستند، مثلا درخت بایدام دارای آفات زیادی است ، یا درخت انجیر را در مناطق سرد نمی‌توان کاشت و… )
• فهرست درختان غیرمجاز : آلو، آلبالو، گیلاس، سیب، به، گلابی، گردو، گوجه سبز، هلو، شلیل، زردآلو، صنوبر، سپیدار، بید مجنون، ( کاشت چمن به صورت کلی مردود است )

در باغ و حیاط و فضای سبز چه درختی بکاریم؟

در پاسخ به این‌که چه درختی بکاریم باید گفت: از میان این درخت‌ها مواردی را انتخاب و سپس حتما با جهاد کشاورزی و کارشناسان مطمئن درباره‌ی شرایط منطقه مشورت کنید، تا از این بین به شما چند گزینه پیشنهاد دهند. توجه اکید داشته باشید که یکی از راه‌کارهای سودمند این است که بررسی کنید و ببیند در منطقه موردنظر از قدیم چه درختانی دیمی کاشته می‌شده است؟ این خود می‌تواند یک نشانه برای گزینش درخت مناسب باشد.

زمانی که شما درختان مقاوم به خشکی را در باغ، حیاط یا فضای سبز بکارید در واقع منابع آبی بیش‌تری را در اختیار درخت قرار می‌دهید و درخت در زمان خشکسالی با تنش شدید روبرو نخواهد شد. در نتیجه با این کار درخت تقویت شده و کمتر به آفاتی مانند کرم چوبخوار یا زنبور مغزخوار و دیگر موارد دچار خواهد شد.

چگونه درخت بکاریم و آن را دیم پرورش دهیم؟

پس از اینکه درباره‌ی درخت و احداث باغ تصمصم گرفته شد، اقدام به بسترسازی و حفر گوده‌های با عمق و پهنای دست‌کم ۱٫۵ متر نموده و خاک درون گوده را با بقایای گیاهی ( خار و خاشاک و برگ و .. )، کود حیوانی کاملا پوسیده، کاه و کلش و دیگر نگه‌دارندگان ( جاذب‌ها ) رطوبت و البته خاک سطح درهم آمیخته و پر کنید.

آبیاری درختان در ۳ سال اول

در سال اول ریشه نهال گسترده نیست، پس میزان کمی آب به صورت هفتگی به صورت غرقابی به نهال بدهید ( از برخورد آب با تنه‌ی درخت خودداری کنید). سال دوم دوره‌ی آبدهی را به هر ۲۰ روز یک‌بار افزایش دهید. در سال سوم آبدهی هر ۴۵ روز یک‌بار انجام شود و در سال چهارم، بسته به این‌که درختی کاشتید و بارندگی زمستان و بهار در آن سال، ۱ تا ۴ بار آبدهی به صورت قطره‌ای با فشار بسیار کم انجام شود. با این روش درخت را به گسترش ریشه و مقاومت به خشکی و کم‌آبی عادت داده‌اید و به اصطلاح درختی دیم بار آورده‌اید.

شایعات دروغ درباره تغییر اقلیم و پایان خشکسالی

در پایان نکته بسیار مهم که باید به آن اشاره کنیم این است که بدبختانه در برخی از سال‌ها با آغاز بارش و روان شدن سیل، شایعات غیرعلمی و دروغ در شبکه‌های احتماعی مانند اینستاگرام یا تلگرام و واتساپ پخش می‌شود مانند شایعه پایان خشکسالی در ایران یا پیدا شدن دریای آب شیرین در زیر کویر لوت و..

فراموش نکنیم بارندگی زیاد و سیل در فصل نامناسب نه تنها نشان ترسالی نیست بلکه نشان از تغییر شدید اقلیم و خشکسالی‌های سنگین‌تر در آینده است. همچنین به یاد داشته باشیم با ده سال سیل نیز منابع آب زیرزمینی که از طریق چاه‌های مجاز و غیرمجاز خالی شده اند پُر نخواهند شد. بهتر است که درختان و محصولات کشاورزی دیم جایگزین و چاه‌های آب مسدود شده و به صورت کلی باتوجه به وضعیت طبعی کشور ایران ،اقتصاد کشاورزی به سمت اقتصاد گردشگری هدایت شود.